ముఖ్యమంత్రి ఎన్‌టి రామారావు హయాంలో 1986లో స్వయంప్రతిపత్తితో వైద్య సదుపాయం నిమ్స్‌గా మార్చబడింది. ఫోటో క్రెడిట్: ఫైల్ ఫోటో
ఇది 60 ల మధ్యలో పనిచేయడం ప్రారంభించినప్పుడు దీనిని హైదరాబాద్‌లో ‘బొక్కల్ దవాఖానా’ లేదా ‘బొక్కలు ఆసుపత్రి’ (ఆర్థోపెడిక్ ఆసుపత్రి) అని పిలిచేవారు.
నిజాం ఆర్థోపెడిక్ హాస్పిటల్‌గా ప్రారంభమైన దానికి 1961లో అప్పటి కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి మొరార్జీ దేశాయ్ శంకుస్థాపన చేశారు. ఇది డిసెంబరు 1964 నాటికి సిద్ధంగా ఉంది మరియు నిజాం ఉస్మాన్ అలీ ఖాన్ కోడలు యువరాణి దుర్రుశెహ్వార్చే తెరవబడింది. దాదాపు 50 ఏళ్ల తర్వాత, నిజాం ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్ దేశంలోనే అతిపెద్ద వైద్య సదుపాయాలలో ఒకటిగా మారనుంది.
అపోక్రిఫాల్ కథనం ప్రకారం, ఉస్మాన్ అలీఖాన్ డ్రైవర్ చేతికి ఫ్రాక్చర్ అయినప్పుడు తగిన వైద్య సదుపాయం అందుబాటులో లేనప్పుడు ఆసుపత్రి వచ్చింది. తెలంగాణ ఏర్పడిన తర్వాత తొలి ఇండస్ట్రియల్ ఎగ్జిబిషన్‌ను ప్రారంభించిన సందర్భంగా ముఖ్యమంత్రి కె.చంద్రశేఖర్‌రావు ఈ విషయాన్ని ప్రస్తావించారు.
“అతను గవర్నర్ లేదా రాజ్ ప్రముఖ్. అతని డ్రైవర్‌కు చేయి విరగడంతో చికిత్స నిమిత్తం ఉస్మానియా ఆస్పత్రికి తరలించారు. బొంబాయి, మద్రాసులో మాత్రమే చికిత్స అందుబాటులో ఉందని వైద్యులు తెలిపారు. నిజాం తన 250 ఎకరాల స్థలంలో తన డబ్బుతో ఆర్థోపెడిక్ ఆసుపత్రిని నిర్మించమని అప్పటి ముఖ్యమంత్రిని కోరాడు” అని శ్రీ రావు చెప్పారు. నిజాం ఛారిటబుల్ ట్రస్ట్ ఈ భవనం యొక్క ప్రారంభ నిర్మాణానికి ఆర్థిక సహాయం చేసింది. ఇప్పుడు కూడా ఎగ్జిక్యూటివ్ బోర్డు సభ్యుల్లో ఒకరు నిజాం ఛారిటబుల్ ట్రస్ట్‌కు ట్రస్టీగా ఉన్నారు.
1976లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఈ సంస్థను స్పెషాలిటీ హాస్పిటల్‌గా అభివృద్ధి చేసేందుకు నియంత్రణలోకి తీసుకుంది. ముఖ్యమంత్రి ఎన్‌టి రామారావు హయాంలో 1986లో స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన వైద్య సదుపాయం నిమ్స్‌గా మార్చబడింది. జూన్ 1989లో డీమ్డ్ యూనివర్సిటీగా మారింది.
క్లుప్తంగా స్పెల్‌కి డీన్‌గా ఉన్న క్రికెటర్‌ వీవీఎస్‌ లక్ష్మణ్‌ తండ్రి డాక్టర్‌ వి.శాంతారామ్‌ కూడా రెండు స్పెల్స్‌కు డైరెక్టర్‌గా ఉన్న కాకర్ల సుబ్బారావుతో పాటు ఆస్పత్రి ఎదుగుదలలో కీలకపాత్ర పోషించారు.
ఇప్పుడు పాత భవనానికి 200 మీటర్లకు పైగా దూరంలో మిలీనియం బ్లాక్ వెనుక అదనపు సౌకర్యాలతో కొత్త భవనం రానుంది.
“ఇర్రం మంజిల్ మరియు పంజాగుట్ట ప్రాంతాల్లో నివసించే ప్రజల జీవితంలో ఇది ఒక ముఖ్యమైన అంశం. నిమ్స్‌గా మారకముందు దీనిని ‘బొక్కలు ఆసుపత్రి’ అని పిలిచేవారు. మంచి ప్రైవేట్ గది కోసం, చెల్లించి చికిత్స/ప్రవేశం పొందే అవకాశం ఉంది. లేకపోతే, ఫీజు చాలా తక్కువగా ఉండేది, ”అని కాలనీకి చెందిన ఒకప్పటి నివాసి చెప్పారు.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వ సిబ్బంది నివాస గృహాలు ఉండే చోటే పెద్ద సౌకర్యం ఏర్పాటు కానుంది. కమ్యూనిటీ పార్కు, గుడి, వాటర్ ట్యాంక్ మినహా మిగిలినవన్నీ ఆసుపత్రికి వెళ్లేందుకు చదును చేశారు. ఆర్థోపెడిక్ హాస్పిటల్ నుండి పూర్తి స్థాయి స్పెషాలిటీ మెడికల్ సదుపాయం వరకు, ఇది నిమ్స్‌కి ఒక సంఘటనా ప్రయాణం.
