న్యూ ఢిల్లీలో శనివారం జరిగిన నీతి ఆయోగ్ 8వ గవర్నింగ్ కౌన్సిల్ సమావేశంలో అస్సాం సీఎం హిమంత బిస్వా శర్మ పక్కన ఛత్తీస్‌గఢ్ సీఎం భూపేష్ బఘెల్ (ఎల్) కూర్చున్నారు. (చిత్రం: PTI)
ఛత్తీస్‌గఢ్ సీఎం భూపేష్ బఘెల్ కూడా ఖనిజాల నుంచి అందిన రూ.4,170 కోట్ల అదనపు లెవీ మొత్తాన్ని రాష్ట్రానికి బదిలీ చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని కోరారు.
జిఎస్‌టి విధానం వల్ల రాష్ట్రాలు నష్టపోతున్న ఆదాయాన్ని భర్తీ చేసేందుకు శాశ్వత ఏర్పాట్లు చేయాలని ఛత్తీస్‌గఢ్ ముఖ్యమంత్రి భూపేష్ బఘెల్ శనివారం కేంద్రాన్ని కోరారు మరియు కొత్త పెన్షన్ స్కీమ్‌లో డిపాజిట్ చేసిన రూ.19,000 కోట్లను వాపసు చేయాలని డిమాండ్ చేశారు. ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అధ్యక్షతన జరిగిన నీతి ఆయోగ్ పాలక మండలి ఎనిమిదో సమావేశంలో ఈ డిమాండ్లు.
ఈ సమావేశంలో, ఖనిజాల నుండి అందుకున్న రూ. 4,170 కోట్ల అదనపు లెవీ మొత్తాన్ని ఛత్తీస్‌గఢ్‌కు బదిలీ చేయాలని బఘేల్ కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని కోరారు. ఈ విషయంలో ఛత్తీస్‌గఢ్ ప్రభుత్వం సుప్రీంకోర్టులో సివిల్ దావా వేసిందని, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన ప్రకటన ప్రకారం, కేంద్రాన్ని త్వరగా సమాధానం చెప్పాలని మరియు సమస్యను పరిష్కరించాలని అభ్యర్థించారు.
అంతేకాకుండా, తన రాష్ట్రం నుండి బొగ్గు మరియు ఇతర ప్రధాన ఖనిజాల రాయల్టీ రేట్లను సవరించాలని సిఎం డిమాండ్ చేశారు. సవరణలు చేయకపోవడం వల్ల రాష్ట్ర ఆర్థిక ప్రయోజనాలు దెబ్బతింటున్నాయని, కేంద్ర బలగాల మోహరింపుపై రూ.11,828 కోట్ల భద్రతా వ్యయాన్ని ప్రభుత్వమే భరించాలని, అలాంటి ఖర్చుల నుంచి రాష్ట్రాన్ని విముక్తి చేయాలని ఆయన కోరారు. కొత్త పెన్షన్ స్కీమ్‌లో డిపాజిట్ చేసిన రూ.19,000 కోట్ల వాపసు అంశాన్ని కూడా ఆయన ఈ సమావేశంలో లేవనెత్తారు.
గత ఏడాది ఛత్తీస్‌గఢ్ అసెంబ్లీ బడ్జెట్ సెషన్‌లో బఘెల్ తన ప్రభుత్వం పాత పెన్షన్ స్కీమ్ (OPS)ని పునరుద్ధరిస్తుందని ప్రకటించారు. తరువాత, అతని ప్రభుత్వం నవంబర్ 2004 నుండి NPSకి ప్రభుత్వం మరియు ఉద్యోగుల సహకారం రూపంలో డిపాజిట్ చేసిన డబ్బును తిరిగి చెల్లించాలని డిమాండ్ చేస్తూ పెన్షన్ ఫండ్ రెగ్యులేటరీ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీకి లేఖ రాసింది.
NITI ఆయోగ్ సమావేశంలో, వస్తు మరియు సేవల పన్ను (GST) వ్యవస్థ కారణంగా రాష్ట్రాలు ఎదుర్కొన్న నష్టాలకు పరిహారం చెల్లించాలని బఘెల్ డిమాండ్ చేశారు. ఆదాయ నష్టాన్ని పూడ్చేందుకు వీలైనంత త్వరగా శాశ్వత ఏర్పాట్లు చేయాలని సమావేశంలో ఆయన కోరినట్లు తెలిసింది.
కేంద్ర పన్నుల్లో రాష్ట్ర వాటా తక్కువగా వస్తోందని, ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో రాష్ట్రానికి రూ.2,659 కోట్లు అందుబాటులో ఉంచాలని బఘెల్ డిమాండ్ చేశారు. సమావేశ ఎజెండాలో ఆయన మాట్లాడుతూ దేశ సమైక్యత, సమగ్రతను కాపాడడంలో రాష్ట్రాలదే కీలక పాత్ర అని అన్నారు.
కేంద్ర ప్రభుత్వం రాష్ట్రాల హక్కులను గౌరవించాలని, వనరుల వాటాను కూడా బదిలీ చేసే వ్యవస్థను పటిష్టం చేయాలని అన్నారు. MSMEలపై ఉద్ఘాటిస్తూ, రాష్ట్రంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో వ్యవస్థాపకతను ప్రోత్సహించడం మరియు స్థానిక స్థాయిలో ఆ ప్రాంత వనరులను ఉపయోగించుకునే లక్ష్యంతో 2023-24 గ్రామీణ మరియు కుటీర పారిశ్రామిక విధానం ప్రకటించామని ముఖ్యమంత్రి చెప్పారు.
రాష్ట్రంలోని యూనిట్లకు నేషనల్ మినరల్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్ (ఎన్‌ఎండిసి) ద్వారా 25-30 శాతం ఇనుప ఖనిజం మాత్రమే అందుబాటులో ఉందని బఘేల్ చెప్పారు. రాష్ట్రంలోని యూనిట్లకు సరిపడా ఇనుప ఖనిజం అందుబాటులో ఉంచాలని కేంద్రాన్ని కోరారు.
ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని ఎంఎస్‌ఎంఈ పరిశ్రమలకు సౌత్ ఈస్టర్న్ కోల్‌ఫీల్డ్ లిమిటెడ్ నుంచి రాష్ట్ర అవసరాల మేరకు గత రెండు మూడేళ్లుగా బొగ్గు రావడం లేదని, రాష్ట్ర ప్రయోజనాలను కాపాడేందుకు ఈ అంశంపై కేంద్రం చర్యలు తీసుకోవాలని కోరారు.
గిరిజన ప్రాంతమైన బస్తర్‌లో పారిశ్రామికీకరణను ప్రోత్సహించేందుకు గత నాలుగేళ్లలో సుమారు రూ.9,000 కోట్ల మూలధన పెట్టుబడులకు ఒప్పందాలు జరిగాయని ఈ సమావేశంలో బఘెల్ హైలైట్ చేశారు. ఉక్కు పరిశ్రమలకు ఏటా మూడు మిలియన్ టన్నుల ఇనుప ఖనిజం అవసరమవుతుందని ఆయన సూచించారు.
ఈ ఉక్కు కర్మాగారాల ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని బట్టి ఇనుప ఖనిజాన్ని నిల్వ ఉంచాలని మరియు ప్రాధాన్యత ప్రాతిపదికన అందుబాటులో ఉంచాలని బఘేల్ అభ్యర్థించారు. దీనితో పాటు ప్రత్యేక ప్రోత్సాహకం కింద ఎన్‌ఎండిసి ఇనుప ఖనిజం ధరలో 30 శాతం రాయితీ ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేశారు.
20,000 కంటే తక్కువ జనాభా ఉన్న నగరాల్లో MNREGA అమలు చేయాలని కూడా ఆయన సూచించారు. రాయ్‌పూర్ విమానాశ్రయం నుంచి అంతర్జాతీయ విమాన సర్వీసులను త్వరగా ప్రారంభించేందుకు మరియు సమన్వయం చేయడానికి నోడల్ అధికారిని నియమించాలని ఆయన కోరారు.
సమావేశంలో, ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని 10 ఆకాంక్షాత్మక జిల్లాల్లో సోలార్ పవర్ ప్లాంట్ల ఏర్పాటుతో పాటు 5MW వరకు సోలార్ పవర్ ప్లాంట్‌లను ‘గ్రీన్’ యాక్టివిటీస్‌గా ఏర్పాటు చేయాలని బాఘేల్ డిమాండ్ చేశారు మరియు అటవీ సంరక్షణ చట్టం ప్రకారం అటవీ మళ్లింపు నుండి మినహాయింపు ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేశారు.
మహిళలు మరియు పిల్లల సంరక్షణ కోసం అన్ని కార్యక్రమాలకు సమీకృత MIS వ్యవస్థ ఉండాలని ముఖ్యమంత్రి అన్నారు. అంతేకాకుండా, కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాల కింద కేంద్రం-రాష్ట్రాల నిధుల వాటాను 75:25కి పెంచాలని కూడా ఆయన పిలుపునిచ్చారు.
2047 నాటికి భారతదేశాన్ని అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా మార్చాలనే లక్ష్యంతో నీతి ఆయోగ్ ఎనిమిదో పాలక మండలి సమావేశం జరిగింది.
(ఈ కథనం News18 సిబ్బందిచే సవరించబడలేదు మరియు సిండికేట్ వార్తా ఏజెన్సీ ఫీడ్ నుండి ప్రచురించబడింది – PTI)
